Mapa Miłoszówka Pielgrzymka Stasin Dębniak Pocześle Mazanów Osiedle Mazanów Wieś Michałów Chruślanki Mazanowskie Graniczna Chryślanki Małe Mariampol Prawno Prawno

  • O parafii
  • Przynależność: państwowa,
  • kościelna
  • Właściciele dóbr Mazanowa

Podstawowe informacje o parafii

Parafia (nazwa): Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Anny w Prawnie.

Adres: Prawno 23; 24-340 Józefów nad Wisłą, powiat Opole Lubelskie, województwo lubelskie, tel. 81-828-65-05; e-mail: prawno@diecezja.lublin.pl.

Dekanat: Opole Lubelskie.

Diecezja: Archidiecezja Lubelska.

Miejscowości należące do parafii (nazwy używane):
Chruślanki Mazanowskie, Chruślanki Małe, Graniczna (wieś przestała istnieć), Dębniak, Mariampol, Mazanów Osiedle, Mazanów Wieś, Michałów, Miłoszówka, Pielgrzymka, Pocześle, Prawno i Stasin.

Parafie sąsiadujące: Rybitwy, Świeciechów, Grabówka, Boiska, Boby.

Przynależność administracyjna – państwowa

1268-1316 – kasztelania zawichoska weszła w skład kasztelani sandomierskiej, województwo sandomierskie.

1474-1772 – utworzono województwo lubelskie, nasze tereny znalazły się w województwie lubelskim, powiecie urzędowskim.

1795-1803 – zabór austriacki, tzw. Galicja Zachodnia, cyrkuł józefowski.

1803-1809 – cyrkuł lubelski (cyrkuł józefowski został włączony do lubelskiego), okręg kazimierski.

1809-1812 – Księstwo Warszawskie, departament lubelski, powiat kazimierzowski.

1812-1815 – okupacja rosyjska po klęsce napoleońskiej.

1815-1830 – Królestwo Polskie, powiat kazimierzowski, obwód lubelski, województwo lubelskie.

1830-1867 – Gubernia Lubelska (1837 - przemianowanie województw na gubernie), powiat nowo-aleksandryjski (puławski) (1842 - zmieniono nazwy powiatu na obwód), gmina Rybitwy.

1867-1914 – Gubernia Lubelska, powiat nowo-aleksandryjski (puławski), gmina Rybitwy.

1914-1918General Gubernatorstwo lubelskie, powiat puławski, gmina Rybitwy (wojskowa administracja austriacka i niemiecka).

1918-1939 – województwo lubelskie, powiat puławski, gmina Rybitwy (z siedzibą w Józefowie).

1939-1944 – Generalne Gubernatorstwo, dystrykt lubelski, powiat puławski.

1944-1954 – województwo lubelskie, powiat puławski, gmina Rybitwy.

1954-1973 – województwo lubelskie, powiat Opole Lubelskie, gromada Prawno (jest też gromada Mazanów).

1973-1975 – województwo lubelskie, powiat Opole Lubelskie, gmina Józefów nad Wisłą.

1975-(?)województwo lubelskie, gmina Józefów nad Wisłą.

Dziś – województwo lubelskie, powiat Opole Lubelskie, gmina Józefów nad Wisłą.

Przynależność administracyjna – kościelna

Do 1805 – diecezja krakowska, archidiakonat zawichojski, dekanat urzędowski, parafia Prawno.

1805-1867 – diecezja lubelska, dekanat chodelski, parafia Prawno.

1851 - ok.1914 – we wsiach zamieszkiwanych przez kolonistów niemieckich (Miłoszówka, Stasin, Pielgrzymka, Graniczna) ludność była wyznania ewangelicko-augsburskiego i należała do parafii lubelskiej, która wchodziła w skład superintendentury warszawskiej.

1867-1919 – diecezja lubelska, dekanat nowoaleksandryjski, parafia Rybitwy (parafia Prawno została skasowana przez cara za udział ks. proboszcza Jana Czachurskiego w Powstaniu Styczniowym; kościół w Prawnie był w tym czasie kościołem filialnym parafii Rybitwy).

Od 1920 – diecezja lubelska, dekanat opolski, parafia Prawno.

Zestawienie właścicieli dóbr mazanowskich

Przełom XVI i XVII w. – przypuszczalna lokacja miasteczka Prawna przez rodzinę Sienińskich, właścicieli Mazanowa i Krasnego.

1 poł. XVII w. – Prawno stanowi własność Jana Abrahama z Sienno Sienińskiego, który w 1614 roku w miasteczku Prawno wybudował kościół drewniany i uposażył parafię rzymskokatolicką.

Poł. XVII w. – właścicielem miasteczka Prawno jest Jan Lanckoroński, który w 1659 roku dokonał remontu kościoła i powiększył uposażenie parafii w Prawnie.

2 poł. XVII w. – miasteczko Prawno wchodzi w skład klucza józefowskiego stanowiącego własność Potockich.

1751 – po śmierci Józefa Potockiego klucz józefowski wraz z Prawnem przechodzi na własność Jana Tarły – dziedzica dóbr Opole.

1754 – bezpotomna śmierć Jana Tarły. Dobra Opole wraz z kluczem józefowskim przechodzą na własność jego czwartej żony Zofii z Krasińskich Tarłowej. Po zawarciu powtórnego małżeństwa Zofii z Antonim Lubomirskim (wojewoda lubelski) dobra przechodzą na własność Lubomirskich.

1776 – dobra opolskie (w tym wolne miasteczko Prawno) od Antoniego Lubomirskiego nabył kasztelan kijowski Aleksander Lubomirski ożeniony z Rozalią z Chodkiewiczów.

1806 – dobra opolskie przechodzą na własność córki zmarłego Aleksandra Lubomirskiego - Rozalii zamężnej z hrabią Wacławem Rzewuskim.

1825 – hrabia Ksawery Franciszek Niesiołowski herbu Korzbek gen. Wojsk Polskich, prawem własności nabył część dóbr opolskich, zwane odtąd „dobrami klucza Józefów” od Aleksandry Franciszki Teofili Rozalii czworga imion z książąt Lubomirskich hrabiny Rzewuskiej. W skład dóbr klucza Józefów wchodziły: osada Józefów, folwark i wieś Kolczyn, Rybitwy, Nieszawa, Basonia, Bór, Chruślina, Chruślanki Mazanowskie, Mazanów i osada Prawno.

1834 – z dóbr ziemskich klucza Józefów wyodrębniono dobra Mazanów, na które składały się folwarki Mazanów i Krasno, wieś zarobkowa Chruślanki Mazanowskie oraz wolna osada Prawno. Nabył je od hrabiego Ksawerego Niesiołowskiego Antoni Sadkowski.

1838 – dobra Mazanów wraz z wolną osadą Prawno od Antoniego Sadkowskiego nabył Stanisław Radziszewski.

1845 – dobra Mazanów wraz z wolną osadą Prawno od Stanisława Radziszewskiego nabył Franciszek Żarski.

1853 – Franciszek Żarski sprowadził kolonistów niemieckich sprzedając im tereny pod wsie: Miłoszówka (1851), Pielgrzymka (1853), Graniczna (1856).

1858 – wystawione na publiczną licytację dobra Mazanów nabył Aleksander Stopczyk.

1862 – od Aleksandra Stopczyka dobra mazanowskie nabył Jankiel Cukier (Cukier wybudował na terenie dóbr wiele budynków). Na podstawie aktu uwłaszczenia z 1864 roku grunta kolonistów przechodzą na ich własność.

1864 – powstał Stasin, który został wydzielony z dóbr Wałowice i oddany w dzierżawę kolonistom niemieckim.

1871 – Albert Kleif odkupił dobra mazanowskie od Jankiela Cukiera.

1876 – Albert Kleif sprzedał dobra mazanowskie Kazimierze Złotnickiej.

1880 – Kazimiera Złotnicka odsprzedała dobra Emilii Bojarskiej. W skład dóbr mazanowskich wchodzą: folwark Mazanów, wieś Mazanów, Chruślanki, Prawno, Graniczna, Pielgrzymka i Miłoszówka.

1896 – dobra Mazanów wraz z osadą Prawno nabyli Karol Świerczewski z Janem Kiełczewskim.

1922 – po śmierci Karola Świerczewskiego dobra w równych częściach przeszły na jego dzieci: Stefana Świerczewskiego i Ireny ze Świerczewskich Jabłońskiej.

1932 – dobra mazanowskie o powierzchni 684 ha obowiązku parcelacji decyzją ministerstwa Reform Rolnych.

1944 – dobra Mazanów przeszły na rzecz Skarbu Państwa na podstawie dekretu o reformie rolnej z 1944 r.